Plas niet kunnen ophouden
- Bijgewerkt op 18 maart 2024
Hoe vervelend is het als je onderweg bent, je moet plassen en je je plas echt niet kan ophouden? Terwijl je voor vertrek nog helemaal geen behoefte had om te plassen? Of dat je ligt te slapen en voelt dat je ineens heel nodig moet plassen, maar de wc niet op tijd kunt bereiken
Natuurlijk kan dit iedereen weleens overkomen. Maar wanneer je vaker last hebt van ongewild urineverlies (plas niet kunnen ophouden) spreken we van incontinentie. Dit komt vaak voor en is niets om je als vrouw of man voor te schamen. Want naar schatting zijn er in Nederland ongeveer 750.000 mensen die regelmatig of zelfs dagelijks hun plas niet kunnen ophouden. Wij vertellen je graag alles over de oorzaken en oplossingen wanneer je je plas niet kunt ophouden.
Inhoudsopgave
Wist je dat de blaas een heel rekbaar orgaan is? Hoe meer urine je blaas opslaat, hoe groter hij wordt. Tot het moment dat je blaas vol zit en je een signaal krijgt dat je moet plassen. Wanneer je blaas vol zit, kun je je urine niet lang meer ophouden. Dit is vrij normaal, want de blaas moet van tijd tot tijd geleegd worden. Soms gaat er iets mis in dit proces, waardoor je bijvoorbeeld sneller urine verliest of steeds meer moeite krijgt om je plas op te houden.
Plas niet kunnen ophouden als vrouw: de oorzaken
Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor vrouwen die hun plas niet kunnen ophouden:
- Zwangerschap en bevalling.
- Door hormonale veranderingen tijdens de zwangerschap, waarbij de bekkenbodemspieren verslappen onder invloed van hormonen en de baby extra druk geeft op de bekkenbodem, kan ongewild urineverlies ontstaan.
- Langdurig persen tijdens een bevalling of een kunstverlossing.
- Ouder worden en de veranderingen die daarbij horen, zoals zwakkere bekkenbodemspieren, uitgedroogde slijmvliezen en hormonale veranderingen na de menopauze.
- Overgewicht.
- Diverse aandoeningen zoals constipatie, veelvuldig hoesten, urineweginfectie, blaasstenen, stoornis in de zenuwen van de blaas, depressie of diabetes.
- Bepaalde medicatie.
Ons adviesteam staat voor je klaar
Onze zorgadviseurs Vera, Miranda, Anita en Ilse helpen je graag en voorzien je van advies op maat.
Plas niet kunnen ophouden als man: de oorzaken
Vaak wordt bij ongewenst urineverlies meteen aan vrouwen gedacht, maar ook mannen kunnen hier last van hebben. Dit zijn mogelijke oorzaken:
- Een vergroting van de prostaat.
- Bijwerkingen van medicijnen.
- Na een urineweg- of blaasinfectie.
- Overgewicht
- Roken
- Ouder worden en de veranderingen die daarbij horen, zoals zwakkere bekkenbodemspieren.
- Na een (urologische) operatie aan de prostaat.
- Diverse aandoeningen zoals obstipatie, diabetes, aangeboren afwijkingen, verlammingen of progressieve ziektebeelden.
Verschillende vormen van ongewild urineverlies
Plas niet kunnen ophouden komt dus bij zowel mannen als vrouwen voor, zeker naarmate men ouder wordt. Ongewild urineverlies wordt ook wel incontinentie genoemd. Wanneer je urine niet meer kunt ophouden, kunnen daar de volgende vormen aan ten grondslag liggen:
Stress- of inspanningsincontinentie
Stressincontinentie is één van de meest voorkomende oorzaken van je plas niet kunnen ophouden bij met name vrouwen. Stressincontinentie treedt voornamelijk op bij lichamelijke inspanningen zoals rennen, springen en hoesten. Stressincontinentie ontstaat bij vrouwen doordat de blaashals of de bekkenbodemspieren slechter functioneren of slapper worden. Maar inspanningsincontinentie komt bij mannen ook voor na een (urologische) operatie aan de prostaat.
Aandrangincontinentie
Wanneer je aandrangincontinentie (of urge incontinentie) hebt, heb je moeite met het ophouden van je urine of heb je een overactieve blaas. Mensen met een overactieve blaas moeten vaker dan normaal plassen en vaak komt deze aandrang ook heel plotseling. Deze vorm van incontinentie komt bij zowel mannen als vrouwen voor. Irritatie van de blaas, ouderdom en psychologische factoren kunnen hier een rol bij spelen.
Overloopincontinentie
Bij overloopincontinentie, ook wel bekend als druppelincontinentie, loopt je blaas letterlijk over. Meestal is er sprake van onderliggende problemen die deze vorm van plas niet kunnen ophouden veroorzaken. Denk aan prostaatproblemen als gevolg van een prostaatvergroting of zwellingen in de eierstokken en baarmoeder, diabetes of het gebruiken van bepaalde medicijnen. Overloopincontinentie komt vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Functionele incontinentie
Bij functionele incontinentie zijn er geen problemen wat betreft de werking van de blaas of het zenuwstelsel. Lichamelijke of psychische beperkingen maken het moeilijk om op tijd het toilet te bereiken. Als dit te lang duurt, is het niet mogelijk om je plas te kunnen ophouden, waardoor je blaas zich uit zichzelf ledigt. Deze vorm van incontinentie komt vaak voor bij mensen met dementie, of oudere mensen die slecht ter been zijn.
Maatregelen en oplossingen
Wanneer je merkt dat je je urine niet goed kunt ophouden, is het allereerst belangrijk om je hier niet voor te schamen. Zorg ervoor dat je sociale leven er niet onder lijdt en neem de stap om je (huis)arts te raadplegen. Hij/zij kan diverse maatregelen en oplossingen voorschrijven:
- In de beginfase van het onderzoek krijg je waarschijnlijk het advies om vocht afdrijvende voedingsmiddelen, zoals koffie, asperges en selderij, te vermijden. Of om je levensstijl te veranderen door gezonder te gaan eten/drinken, te stoppen met roken of door je overgewicht aan te pakken.
- Ook bepaalde oefeningen voor het versterken van de bekkenbodemspieren zorgen ervoor dat je je plas beter kunt ophouden. Een manier om geleidelijk wat meer controle over je blaas te krijgen.
- Blaas- of plastraining helpt om een soort van plasroutine te ontwikkelen door op vaste tijden naar het toilet te gaan, met steeds grotere tussenpozen. Zo leert je blaas zich goed te vullen en te legen.
- De arts kan je huidige medicatie nakijken en zo nodig aanpassen of hij kan je nieuwe medicatie voorschrijven.
- Maak gebruik van incontinentiemateriaal zoals incontinentieverbanden en -broekjes of onderleggers ter bescherming van het matras.
Wil je graag incontinentiemateriaal proberen? Vraag dan een proefpakket aan en ervaar zelf wat de voordelen van ons incontinentiemateriaal zijn.
Veelgestelde vragen
Wanneer je merkt dat je je urine niet goed kunt ophouden, is het slim om een arts te raadplegen. Urineverlies is een veelvoorkomend probleem en dus echt niets om je voor te schamen. Je arts zal je verder advies geven over de oplossingen die in jouw specifieke situatie het beste zijn.
Ja, het is normaal wanneer je om de drie uur moet plassen. Drink je als volwassene 1,5 tot 2 liter water per dag, dan ga je gemiddeld vijf tot acht keer per 24 uur naar het toilet. Dit wordt een normale plasfrequentie genoemd. We spreken van frequent plassen als je de behoefte hebt om vaker dan om de twee uur te plassen of meer dan acht keer per 24 uur.
Wanneer je als man je plast niet meer kan ophouden, kun je verschillende dingen doen. Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van je leefstijl, zoals minder koffie en alcohol drinken, stoppen met roken, meer bewegen, gezonder eten. Speciale oefeningen, medicatie of het gebruik van incontinentiemateriaal zijn ook mogelijke oplossingen. Overleg met je huisarts welke oplossing in jouw situatie de beste is.
Aanbevolen producten
Ons kenniscentrum
Bij Abena bieden we professionele hulp bij jouw dagelijkse verzorging en bescherming. In ons kenniscentrum lees je alles over de oorzaken en oplossingen bij incontinentie, krijg je tips voor de juiste huidverzorging en persoonlijke hygiëne.
