Wondverzorging: alles wat je moet weten
Een ongeluk zit in een klein hoekje. Een wond ontstaat dan vaak ook heel snel. Of het nu gaat om een snee, schaafwond of een brandwond, het is belangrijk om te weten hoe je deze wonden zelf op de juiste manier kunt verzorgen. Om infecties te voorkomen, littekenvorming te verminderen en een snel herstel te bevorderen.
In dit artikel behandelen we de verzorging van snijwonden, schaafwonden en brandwonden.
Inhoudsopgave
Wanneer raadpleeg je een arts?
Als de wond diep is, niet stopt met bloeden, geïnfecteerd lijkt te zijn, of als je twijfelt over de ernst ervan, aarzel dan niet om medische hulp in te roepen. Diepe wonden, beten of brandwonden vereisen speciale zorg en het is altijd beter om het zekere voor het onzekere te nemen.
De juiste verzorging van een snijwond
We spreken van een snijwond wanneer de huid opengesneden is door een scherp voorwerp, zoals een mes, glas of metaal. Een snijwond kan variëren van oppervlakkig, waarbij alleen de bovenste laag van de huid is beschadigd, tot diep, waarbij meerdere lagen van de huid, en soms spieren en pezen, zijn doorgesneden. Kenmerken van een snijwond zijn onder andere een gladde rand rond de wond, en vaak een aanzienlijke hoeveelheid bloed, afhankelijk van de diepte en locatie van de snee.
- Als de wond heftig bloedt of erg diep is, oefen druk uit op de wond en bel meteen 112.
- Bij een oppervlakkige snijwond spoel je de wond schoon met lauw, stromend water. Gebruik hierbij geen zeep.
- Geen water in de buurt? Maak de wond dan schoon met een huidontsmettingsmiddel.
- Gebruik hechtstrips om het bloedverlies te verminderen of te stoppen.
- Dek de wond af met een steriel gaasje (oftewel: kompres) of verband.
De juiste verzorging van een schaafwond
- We spreken van een schaafwond wanneer de bovenste laag van de huid is beschadigd door schuring tegen een ruw oppervlak, zoals bij vallen op de grond, schuren tegen tapijt, of een ongeluk tijdens sporten. Schaafwonden zijn meestal oppervlakkige verwondingen die de buitenste laag van de huid aantasten. Spoel de wond goed schoon met lauw, stromend water. Gebruik hierbij geen zeep.
- Geen water in de buurt? Maak de wond dan schoon met een niet-kleurend waterig ontsmettingsmiddel.
- Verwijder vuil met water en gebruik hier eventueel een zacht borsteltje bij. Oppervlakkig vuil zoals steentjes of stukjes glas dat niet weggespoeld wordt, kun je verwijderen met een pincet.
- Laat de schaafwond aan de lucht drogen. Dek eventueel af met een niet-verklevend, steriel verband of gaasje.
- Neem contact op met de huisarts als de wond niet goed schoongemaakt kan worden of bij twijfel over de grootte van de wond.
De juiste verzorging van een brandwond
We spreken van een brandwond wanneer de huid beschadigd raakt door blootstelling aan hitte, chemicaliën, elektriciteit, straling, of wrijving. Brandwonden variëren in ernst, afhankelijk van de diepte van de beschadiging en het oppervlak dat ze beslaan. Ze worden ingedeeld in drie hoofdcategorieën: eerstegraads, tweedegraads en derdegraads brandwonden.
- Koel bij verbranding direct 10 tot 20 minuten met lauw zacht stromend water en verwijder zo snel mogelijk kleding en sieraden. Koelen vermindert de pijn en haalt de hitte uit de wond zodat de wond niet verergert. Laat kleding die aan de wond plakt zitten.
- Smeer niets op de brandwond. Zalf, balsems of andere middelen maken de wond juist erger. Gebruik ook geen jodium of betadine.
- Bel na koeling met de huisarts of 112.
De vier fasen van wondgenezing:
Het wondgenezingsproces doorloopt vier verschillende fases.
Fase 1: Bloedstolling
In de eerste fase, wanneer de wond ontstaat, zorgt de bloedstolling voor een tijdelijke afsluiting van de wond. De bloedvaten vernauwen waardoor de hoeveelheid bloed die uit de wond stroomt afneemt.
Fase 2: Een rode huid
De tweede fase kenmerkt zich door zwelling, pijn, warmte en roodheid in en rondom de wond. In en rondom het gebied waar de wond zich bevindt, vindt zwelling plaats. Inflammatie (een ontstekingsreactie van het lichaam op een beschadiging van weefsel of prikkels van buiten), zorgt ervoor dat eventuele infecties zo goed als mogelijk worden voorkomen.
Fase 3: Heropbouw van weefsel
In deze fase trekken de wondranden samen en wordt het weefsel heropgebouwd. Er komt ook een nieuw bloedvatenstelsel tot stand. Dit zorgt voor een gezond weefsel met een rode/roze kleur en een ongelijkmatige structuur.
Fase 4: Vorming van nieuw weefsel
De vernieuwing van de huid begint meestal 21 dagen nadat de wond ontstaan is. Deze laatste fase van het wondgenezingsproces kan wel een jaar in beslag nemen, soms zelfs langer.
Het belang van goede wondzorg
Het is belangrijk om wonden goed te verzorgen. Zo verloopt het wondgenezingsproces zo optimaal mogelijk en kunnen infecties voorkomen worden. Houd de wond vochtig en schoon en bescherm de wond met een beschermend verband zodat de wond niet opnieuw beschadigd kan raken.
Lees ook:
Aanbevolen producten
-
Pleisters
ABENA post-operatieve wondpleister film met frame
Vanaf: €35,99 Product bekijken Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina -
Kompressen
ABENA Hydrofiel gaaskompres – 100 stuks
Vanaf: €2,00 Product bekijken Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina 15% korting op jouw eerste bestelling
Ja, dat wil ikSchrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang direct een kortingscode.
-
-
Verbanden en zwachtels
ABENA Fixatiewindsel zelfklevend
Vanaf: €1,49 Product bekijken Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina