Welke kompressen zijn er en hoe gebruik je ze?
Kompressen, hoe en wat?
- Lizzy Bruno
- Bijgewerkt op 28 augustus 2024
Kompressen, hoe en wat?
Gaaskompressen mogen eigenlijk aan geen enkele verbandtrommel ontbreken. Ze zijn handig om wonden te reinigen, te ontsmetten en af te dekken. En een wond is nu eenmaal zo opgelopen in en rondom het huis. Net zoals er veel verschillende soorten wonden zijn, zijn er ook veel verschillende soorten kompressen. In deze blog lees je wanneer je welk kompres het beste kunt gebruiken en hoe.
Een kompres, ook wel ‘gaasje’ of een ‘wondkompres’ genoemd, is een soort doekje van gaas dat je met een hechtpleister of een elastisch verband vastzet. Ze zijn zowel steriel als niet-steriel verkrijgbaar, in verschillende soorten en maten. Zo is er voor elke situatie wel een geschikt kompres. Kompressen worden heel veel gebruikt en hebben een cruciale rol bij het behandelen en beschermen van wonden en het bevorderen van genezingsprocessen. Of het nu gaat om het absorberen van vocht, het voorkomen van infecties, het verminderen van pijn of het bevorderen van een gezonde omgeving voor genezing, een kompres kan je in alle situaties van dienst zijn.
Waar gebruik je een kompres voor?
Je kunt kompressen gebruiken voor onder andere het reinigen van de huid, mond en wonden, voor absorptie van vocht en het afdekken en dus beschermen van wonden. Ook zijn er kompressen met medicinale zalven die het genezingsproces bevorderen.
Verschil tussen steriele en niet-steriele kompressen
Kompressen zijn vaak steriel en niet-steriel verkrijgbaar. Steriele kompressen zijn vrij van micro-organismen, zoals bacteriën en schimmels. Ze zijn apart verpakt en kunnen steriel op een wond worden gelegd. Daarmee maak je het risico op infecties bij de wondverzorging zo klein mogelijk. Niet-steriele kompressen beschouwen we als schoon, maar ze zijn niet gesteriliseerd. Dit betekent dat er micro-organismen op de kompressen kunnen zitten. Je gebruikt niet-steriele kompressen bij oppervlakkige wonden met een laag risico op infectie.
Meest gebruikte kompressen
Hieronder vind je de eigenschappen en doeleinden van de negen meest gebruikte kompressen. Sommige zijn alleen geschikt voor professioneel gebruik, andere zijn handig om thuis in de verbandtrommel te hebben.
- Hydrofiele gaaskompressen: Een hydrofiel gaaskompres – ook wel hydrofiel verband genoemd – is een rafelvrij gevouwen gaasje van zacht, ademend materiaal. Ze zijn goed in het opnemen en doorlaten van wondvocht, bloed en pus en vooral geschikt voor het afdekken van drogen wonden en wonden die een beetje vocht afscheiden. Ook zijn ze ideaal om kleine wondjes, de huid of instrumenten mee te reinigen. Hydrofiele gaaskompressen zijn er steriel en niet-steriel.
- Niet-verklevende wondkompressen: Bij een niet-verklevend kompres – ook wel een niet-klevend verband genoemd – is het oppervlak met een laagje gel behandeld, waardoor het niet aan de wond blijft kleven. Zo kan de wond rustig genezen en wordt niet opnieuw opengehaald met het verwijderen van het kompres. Dit kompres is heel handig bij schaafwonden, maar het kan ook gebruikt worden bij snij-, brand- en chirurgische wonden.
- Absorberende kompressen: Een absorberend kompres kan snel veel vocht opnemen en vasthouden. Daardoor blijft de omgeving van de wond schoon. Dat zorgt voor een snellere genezing. Bovendien vermindert het de kans op infecties. Dit type kompres is in verschillende diktes verkrijgbaar en wordt gebruikt voor brandwonden, zweren, chirurgische wonden en wonden die veel wondvocht produceren.
- Snelverband kompressen: Een snelverband kompres – ook wel bekend als snelverband – is een steriel, absorberend gaas met daaraan bevestigd een elastische fixatieband. Er is dus geen tape of extra verband nodig om het gaas vast te zetten. Daardoor is het ideaal in situaties waar snelle wondverzorging nodig is. Bijvoorbeeld voor het verbinden van snijwonden, schaafwonden en andere oppervlakkige wonden. Een must voor iedere verbandtrommel!
- Zalfkompressen: Een zalfkompres is een met zalf (paraffine) of creme geïmpregneerd, steriel gaas. Een zalfkompres houdt de wond soepel, voorkomt verkleving en vermindert pijn. Het laat lucht en vocht door en zorgt voor een snelle genezing van kleine snij- en schaafwonden. Daarnaast wordt het gebruikt bij huidaandoeningen, uitslag en eerste en tweedegraads brandwonden met intacte blaren.
- Metalline kompressen: Een metalline kompres – ook wel bekend als een metalline verband – bestaat uit een gaas bedekt met een dun laagje metaalfolie. Het folie zorgt ervoor dat het kompres niet aan de wond kleeft, het gaas absorbeert bloed en wondvocht. Dit steriele verband is geschikt voor verschillende soorten wonden, zoals schaaf-, brand- en chirurgische wonden.
- Hemostatisch kompressen: Een hemostatisch kompres is speciaal ontworpen voor het snel stelpen van grote bloedingen. In het kompres zitten bepaalde stoffen die het stollen van het bloed bevorderen. Dit type kompres wordt vaak gebruikt in noodsituaties, zoals een ongeluk. Maar ook bij operaties en bij mensen die bloedingsstoornissen hebben. Om hemostatische kompressen goed te kunnen gebruiken, is training vereist. Ze worden daarom vooral door professionals gebruikt.
- Brandwondenkompressen: Een brandwondenkompres is een steriel kompres dat speciaal is ontwikkeld voor de behandeling van brandwonden. Het gaas bevat een zalf die verkoelt, pijn verlicht, desinfecteert en de genezing bevordert. Bovendien kleeft het niet aan de wond. Voordat je een brandwondenkompres gebruikt, is instructie van een professional noodzakelijk. Sowieso is het bij ernstige brandwonden belangrijk onmiddellijk medische hulp in te schakelen.
- Oogkompressen: Een oogkompres is een speciaal verband dat je over het oog kunt plaatsen. Het beschermt het oog, voorkomt uitdroging, vermindert irritatie en bevordert de genezing. Het wordt gebruikt bij bijvoorbeeld oogontsteking, oogirritatie en droge ogen. Ook na een operatie aan het oog moet vaak enige tijd een oogkompres gedragen worden.
Hoe leg je een kompres aan?
Wanneer moet je een kompres vervangen?
Laat een kompres zo lang mogelijk zitten. Vervang het als er vocht doorheen begint te lekken of als het loskomt van de huid. Normaal gesproken wordt een kompres één tot drie keer per week verwisseld.
Ons adviesteam staat voor je klaar
Onze zorgadviseurs Vera, Miranda, Anita en Ilse helpen je graag en voorzien je van advies op maat.
Aanbevolen producten
-
Kompressen
ABENA absorberende kompressen steriel
Vanaf: €8,99 Product bekijken Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina -
15% korting op jouw eerste bestelling
Ja, dat wil ikSchrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang direct een kortingscode.
-
Kompressen
ABENA Hydrofiel gaaskompres steriel
Vanaf: €5,59 Product bekijken Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina -
Kompressen
ABENA Splitkompres steriel
Vanaf: €9,94 Product bekijken Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina