Oorzaken en oplossingen voor een nat bed

Bedplassen is niet alleen erg vervelend voor kinderen, ook voor hun ouders of verzorgers is het vaak erg lastig om mee om te gaan. Gebroken nachten, beddengoed wassen en niet in de laatste plaats de zorgen om het kind maken van bedplassen een groot probleem. Gelukkig zijn er verschillende oplossingen om kinderen te helpen van het bedplassen af te komen.

De meeste kinderen zijn zindelijk vanaf ongeveer 3 jaar of 4 jaar oud. Meestal duurt het iets langer voordat kinderen ook ’s nachts droog zijn. Pas wanneer kinderen 5 jaar zijn en nog steeds meerdere keren per week in bed plassen wordt het gezien als een probleem. Dit geldt ook voor kinderen die ouder zijn dan 7 jaar en nog steeds minstens twee keer per maand in bed plassen. Ongeveer 15% van de kinderen heeft met het probleem te maken. Bij de meeste kinderen verdwijnt het bedplassen spontaan, maar in sommige gevallen is er hulp van een (huis)arts of specialist nodig. Er is echter zelden sprake van een lichamelijke afwijking. Alleen wanneer naast bedplassen ook sprake is van broekplassen overdag is lichamelijk onderzoek gewenst.

Inhoudsopgave

Oorzaken bedplassen

Wat zijn dan wel de oorzaken van bedplassen? Bij jonge kinderen zijn de bekkenbodemspieren vaak nog onvoldoende ontwikkeld. Deze spieren spelen een belangrijke rol bij het ophouden van urine. Rond vierjarige leeftijd zijn de meeste kinderen zich volledig bewust van de werking van de bekkenbodemspieren en is zindelijkheid niet ver weg meer. Kinderen met een vertraagde ontwikkeling doen er vaak iets langer over. De ontwikkeling van de bekkenbodemspieren is een belangrijke voorwaarde om ook ’s nachts zindelijk te worden, toch is het niet de belangrijkste oorzaak van bedplassen. Uit onderzoek blijkt dat bedplassen voor een deel erfelijk bepaald is. Er zijn sterke aanwijzingen dat een bepaald gen (13Q) hier verantwoordelijk voor is. Kinderen waarvan één van beide ouders vroeger last had van bedplassen hebben om die reden een verhoogde kans op bedplassen. Bedplassen bij oudere kinderen komt meestal doordat de kinderen ’s nachts onvoldoende bewust zijn van de signalen die een volle blaas verstuurt naar de hersenen en de aandrang om te moeten plassen. Overdag zijn kinderen hier veel beter van bewust. Kinderen moeten leren om de signalen ook ’s nachts te herkennen. Bij het ene kind gaat dit sneller dan bij het ander. De opvatting dat kinderen die in bed plassen te diep slapen is onjuist en ook het idee dat kinderen die bedplassen ’s avonds te veel drinken voor het slapen gaan klopt niet.

Ons adviesteam staat voor je klaar

Onze zorgadviseurs Anita, Vera en Miranda helpen je graag en voorzien je van advies op maat.

Psychologische problemen en andere oorzaken

Naast de onderontwikkeling van de bekkenbodemspieren en erfelijkheid zijn er verschillende andere factoren die een rol kunnen spelen bij bedplassen. Ook is het mogelijk dat een kind na een periode van tenminste zes maanden zindelijk te zijn geweest weer begint met bedplassen. De medische term hiervoor is secundaire enuresis nocturna. Hier zijn verschillende oorzaken voor mogelijk. Bij obstipatie bijvoorbeeld drukt de ontlasting in de endeldarm dusdanig hard op de blaas dat kinderen hun plas niet goed kunnen ophouden. Ook urineweginfecties kunnen ervoor zorgen dat kinderen na enkele droge maanden weer beginnen met bedplassen. Als laatste is het mogelijk dat emotionele gebeurtenissen zoals een scheiding van de ouders, een sterfgeval in de familie of verhuizing ervoor zorgen dat kinderen een terugval krijgen met bedplassen. Slechts in een heel enkel geval is er iets mis met de werking van de blaas bij bedplassen, bijvoorbeeld een te kleine blaasinhoud of een zenuwaandoening zoals Spina Bifida (open ruggetje).

Oplossingen bedplassen

In de meeste gevallen stoppen kinderen vanzelf met bedplassen naarmate ze ouder worden. Oudere kinderen van bijvoorbeeld 7, 8, 9 of 10 jaar die bedplassen zijn zeldzaam. Bij een kind van 11 of 12 jaar komt bedplassen nog maar in vijf procent van de gevallen voor. Bij volwassenen ligt dit percentage nog lager, naar schatting rond de 1,5 procent. Om bedplassen te voorkomen zijn er verschillende oplossingen mogelijk. Het belangrijkste advies is om altijd positief te blijven en successen te belonen. Bijvoorbeeld door het gebruik van een stickerkalender. Bij iedere nacht zonder in bed te plassen krijgt het kind een sticker als beloning. Na een week zonder nat bed kunnen ze een grotere beloning krijgen. Tot het moment dat ze helemaal droog zijn. Als ouder is het belangrijk om een kind in ieder geval niet te straffen voor bedplassen. Daarnaast helpt het om een kind aan te leren op een aantal vaste momenten naar het toilet te gaan, te beginnen voordat ze gaan slapen en eventueel ook halverwege de nacht.

Bestel een gratis proefpakket

Weet je niet welk product je nodig hebt? Zoek het juiste incontinentieproduct van Abena en bestel een gratis proefpakket.

Behandelingen bedplassen

Bespreekbaar

Bespreek bedplassen altijd met een huisarts, kinderarts of GGD-arts. Zij kunnen beoordelen of sprake is van een lichamelijk of psychologisch probleem en helpen om een geschikte behandeling voor een kind te vinden.

Plaswekker

Een veelgebruikte methode om bedplassen te voorkomen is met behulp van een plaswekker. De plaswekker wekt het kind op het moment dat de eerste druppels in een speciaal luierbroekje terecht komen. De bedoeling is dat kinderen na verloop van tijd zelf het signaal gaan opmerken wanneer de blaas vol is en vervolgens zelfstandig naar het toilet gaan tijdens de nacht.

Kalendermethode

De kalendermethode is genoemd als mogelijke oplossing voor bedplassen. Vooral kinderen van 4 jaar tot 8 jaar kunnen hier baat bij hebben. Stop ermee als het na enkele pogingen niet lukt en probeer een andere behandeling voor bedplassen.

Medicijnen

Het gebruik van medicijnen wordt vaak pas aangeraden als andere methodes niet blijken te werken. Er zijn verschillende medicijnen die kunnen helpen om van het bedplassen af te komen. Ditropan en desmopressine zijn hiervan de meest gebruikte. Desmopressine beperkt de vochtafscheiding van de nieren, terwijl ditropan de zenuwimpulsen van en naar de blaas beïnvloedt.

Motivatiemethode

De motivatiemethode werkt beter bij oudere kinderen tot 12 jaar. De methode lijkt op de kalendermethode, met als verschil dat er geen kalender met stickers wordt gebruikt maar met beloningen voor iedere stap richting een droog bed. Van een goede inzet tot enkele dagen zonder bedplassen.

Plas- en poeppoli

Verschillende ziekenhuizen in Nederland hebben een speciale plas- en poeppoli. Hier kunnen ook kinderen terecht die in bed plassen. Een van de mogelijke behandelingen is de zogenaamde droogbedtraining, een intensief programma voor kinderen vanaf 8 jaar om van het bedplassen af te komen. Tijdens de droogbedtraining verblijft een kind meerdere nachten in het ziekenhuis en onder begeleiding van een (kinder)arts en (kinder)psycholoog wordt geprobeerd hem of haar van het bedplassen af te helpen.

Training pants en absorberende onderleggers

Het is beter om kinderen vanaf 6 jaar of ouder ’s nachts geen normale luier meer aan te doen. Door speciale luierbroekjes of training pants te dragen kan een kind ’s nachts zelfstandig naar het toilet, terwijl het bed van het kind wel gewoon droog blijft. Na de eerste successen kunnen de luierbroekjes worden vervangen door normaal ondergoed. Speciale (wasbare) onderleggers kunnen het bed beschermen tegen bedplassen, totdat het kind ’s nachts helemaal droog is. De wasbare onderleggers van Abena kunnen tot wel 2 liter urine opvangen. Ook zijn er wegwerponderleggers om het matras te beschermen bij bedplassen en incontinentie.

Veelgestelde vragen

Urinevlekken krijg je het beste uit bed met behulp van soda en warm water of azijn. Voeg een eetlepel soda toe aan een half glas warm water of azijn. Verwijder de vlek door een deppende beweging te maken. Daarnaast kun je ook een geurverwijderaar gebruiken zoals de Abena Geurverwijderaar. De ‘goede’ bacteriën in de spray eten de voedingsbodem die nare geuren veroorzaakt weg en laat vlekken verdwijnen.

Er zijn verschillende oorzaken van bedplassen. Bij jonge kinderen zijn de bekkenbodemspieren vaak nog onvoldoende ontwikkeld. Deze spieren spelen een belangrijke rol bij het ophouden van urine. Dit is niet de belangrijkste oorzaak van bedplassen; bedplassen is voor een deel erfelijk bepaald. Beplassen bij oudere kinderen komt meestal doordat de kinderen ’s nachts onvoldoende bewust zijn van de signalen die een volle blaas verstuurt naar de hersenen en de aandrang om te moeten plassen. Daarnaast kunnen obstipatie en urineweginfecties er ook voor zorgen dat kinderen bedplassen. Tot slot is het mogelijk dat emotionele gebeurtenissen ervoor zorgen dat kinderen een terugval krijgen met bedplassen.

Hoe lang bedplassen duurt verschilt per kind. In de meeste gevallen stoppen kinderen vanzelf met bedplassen naarmate ze ouder worden. Oudere kinderen van bijvoorbeeld 7,8,9 of 10 jaar die bedplassen zijn zeldzaam. Bij een kind van 11 of 12 jaar komt bedplassen nog maar in vijf procent van de gevallen voor. Bij volwassenen ligt dit percentage nog lager, naar schatting rond de 1,5 procent.

Er zijn verschillende behandelingen die ervoor kunnen zorgen dat bedplassen afgeleerd wordt. Zo kan een plaswekker gebruikt worden. De plaswekker wekt het kind op het moment dat de eerste druppels in een speciaal luierbroekje terecht komen. Ook kan een kalendermethode gebruikt worden. Daarnaast kunnen medicijnen helpen, maar dit wordt pas aangeraden als de andere methodes niet blijken te werken. Bespreek bedplassen altijd met een huisarts, kinderarts of GGD-arts. Zij kunnen beoordelen of sprake is van een lichamelijk of psychologisch probleem en helpen om een geschikte behandeling voor een kind te vinden. Verschillende ziekenhuizen in Nederland hebben een speciale plas- en poeppoli. Een van de mogelijke behandelingen is de zogenaamde droogbedtraining.

Aanbevolen producten

Gerelateerde artikelen

huidroutine voor baby's

Huidroutine voor baby’s

Lees meer
Abena incontinentie bij kinderen

Kinderen met incontinentie

Lees meer

Ons kenniscentrum

Bij Abena bieden we professionele hulp bij jouw dagelijkse verzorging en bescherming. In ons kenniscentrum lees je alles over de oorzaken en oplossingen bij incontinentie, krijg je tips voor de juiste huidverzorging en persoonlijke hygiëne.

incontinentie kenniscentrum
Geen producten in je winkelwagen